Afgelopen Pasen verbleef ik vier dagen in de nabijheid van Tulku Lobsang Rinpoche. Deze Tibetaanse Boeddhistische leraar, reïncarnatie van de 8^e Nyentse Lama, was naar Landgoed de Horst in Driebergen-Zeist gekomen om ons in de leer van de Boeddha te onderwijzen en ik was echt onder de indruk. Ik ken slimme, sprankelende, enorm inspirerende, buitengewoon intelligente mensen, maar iemand die zo veel eeuwenoude wijsheid in zich draagt en daar zo luchtigjes mee omgaat, was ik nog niet eerder in levende lijve tegengekomen.

Tulku Lobsang is een jonge veertiger, stralend, bedachtzaam, vol humor en wars van overbodige regels. Lobsang is een alom geliefd leraar en na vier dagen intensief onderricht begrijp ik waarom. Uren en uren zaten wij op onze mat naar hem te luisteren. De geest waaide als nooit tevoren.

Af en toe de geest flink laten doorwaaien is gezond. Om niet te zeggen hoogst noodzakelijk. Ik was naar Driebergen afgereisd om wat louterende afstand te nemen. Matje mee. Sixpack bier in de tas. Trailrunschoenen. Alsof het zo moest zijn kreeg ik de Shakespeare kamer. Gijs Scholten van Aschat hangt er meer dan levensgroot aan de muur, met een foto uit de voorstelling Richard III. Zijn boek Beretta Bobcat ligt er tussen Shakespeares verzameld werk.

De foto van Gijs Scholten van Aschat herinnerde mij er aan waarom ik dit werk doe; Wie vermoordde Mary Rodgers was zo’n beetje de eerste voorstelling die ik als jonge directie-assistent van de Groninger Stadschouwburg zag en Gijs in de rol van schrijver Edgar Allan Poe maakte destijds grote indruk op me.

Bovendien heb ik goede herinneringen aan de Horst, het landgoed van trainingscentrum De Baak. We organiseerden er in 2006 en 2007 festival Nieuwe Grond, waar indertijd veel mensen die wat voor mij betekenen hun opwachting maakten. Zoals de door mij zeer gekoesterde kunstenares Moniek Toebosch, die er een bevlogen activistisch betoog hield, geplaagd door een zorgwekkend hoestje. Niet veel later bleek Moniek ziek te zijn. Desondanks bleef ze ook in de jaren die volgden een stralend licht. Ze overleed in 2012.

Op vrijwel dezelfde plek sprak dus nu Tulku Lobsang. De Boeddhistische meester die net als Moniek Toebosch niet van regels houdt. ‘Wetten vernietigen onze waarden’, zei Lobsang tijdens een van de 19 teachings die hij in Driebergen gaf. Steeds meer geld wordt besteed aan regelgeving en handhaving. En dat terwijl we heel goed weten wat goed voor onszelf is. Gelardeerd met humoristische observaties (‘Nederland is een groot Chinees winkelcentrum’) bepleit Tulku Lobsang Rinpoche vrijheid en ruimte. Kleur. En plezier.

Natuurlijk moest ik aan mijn werk denken.

Gisteren sprak ik een collega. Ik vroeg hoe het met hem ging. En met de culturele instelling waarvoor hij werkt. ‘Goed’, zei hij, ‘maar we moeten hoognodig weer eens wat meer plezier maken. Het plezier moet terug’. De dag ervoor sprak ik een directeur uit het zuiden van het land. Ook hij hunkerde naar meer ongecompliceerde vrolijkheid. Ontspanning. Minder regels en verplichtingen. Cultuurbeleid gebaseerd op vertrouwen, in plaats van wantrouwen.

Tijd om eens samen te zitten in Driebergen. Het sixpack bier zit alvast in mijn tas.

Naschrift oktober 2017: de Verenigde Podiumkunstenfestivals komen begin december twee dagen bijeen in Driebergen-Zeist.