De Edinburgh Festival Fringe mag met haar 70 jaar inmiddels met recht de grootmoeder aller festivals genoemd worden. Na een aantal jaren niet te zijn geweest, heeft het immense evenement sinds vorig jaar opnieuw mijn hart gestolen. Je kunt er naar hartenlust binge-watchen: ik doe er zelf toch al gauw zes voorstellingen per dag. Op de Fringe kan dat: de voorstellingen duren er vaak niet meer dan een uur en zijn bovendien heel betaalbaar. Bij mijn recente bezoek betaalde ik 11 euro voor de goedkoopste tickets en slechts 22 voor de duurste. Daar komen nog het straattheater op de Royal Mile en de gratis voorstellingen bij.

Het merendeel van het aanbod is comedy, maar dan nog zijn er dagelijks honderden voorstellingen uit andere genres te zien; van new circus tot spoken word, van teksttheater tot dans, van lezingen tot meditatielessen en alle denkbare mengvormen daartussenin.

Wie geïnteresseerd is in nieuwe ontwikkelingen vindt op de Fringe alles wat hij weten wil. Mij vielen dit jaar een paar bemoedigende dingen op. Diversiteit viert hoogtij op de podia. Multiculturele casts zijn van oudsher al kenmerkend voor het circus dat veelvuldig in vernieuwende vormen op het festival te vinden is, maar ook binnen andere disciplines valt op hoe verschillende culturen op een volstrekt vanzelfsprekende manier met elkaar op het podium staan. Ook de LGTB community is ruimschoots op het festival vertegenwoordigd, waarbij You’ve Changed van Kate O’Donnell en Sisters Grimm met Lilith: The Jungle Girl indruk op me maakten.

Opnieuw vond ik het opvallend hoezeer de grens tussen amateur en professional ook in de theaterwereld vervaagt: de autodidacten zijn duidelijk in opkomst, een ontwikkeling die we ook op het Amsterdam Fringe Festival zien. Net zoals televisie onder invloed van particuliere internetzenders democratiseert, zijn de theaterpodia allang niet meer exclusief het domein van geschoolde artiesten. De Edinburgh Fringe is een vrije markt voor iedereen met en met minder talent. Schaamteloos selfie-theater van de solist staat er naast de grootschalige amateur-musical met soms verbazingwekkende potentie.

Maar misschien nog wel het meest positief vind ik het feit dat de Edinburgh Festival Fringe er voor iedereen is. Hele families, inclusief opa’s en oma’s, vriendenclubs, stelletjes en vrienden uit alle lagen van de bevolking maken er een maand lang hun feestje van. Ik hou van theaterbezoekers die zich bijna kinderlijk verheugen op wat er komen gaat. Als er twee ‘gangsters’ binnenkomen bij Cirque Eloize slaat de man achter me, mij vol enthousiasme op de schouder: ‘Did you bring your gun?’.

FESTIVAL 1) Bijeenkomst 2) Cultureel feest 3) Evenement 4) Feest 5) Feest voor het volk 6) Filmfestival 7) Frans muziekfeest 8) Groot feest 9) Groot muziekfeest 10) Groot volksfeest 11) Muziek gebeuren 12) Muziekbijeenkomst 13) Muziekfeest 14) Muziekgebeuren 15) Theatermanifestatie 16) Volksfeest 17) Zangersfeest